Psikoteknik Neleri Ölçer?

Psikoteknik değerlendirme, sürücünün sadece aracı kullanma kabiliyetini değil, bu kabiliyeti ne kadar güvenli, ne kadar kontrollü ve ne kadar sürdürülebilir şekilde yapabildiğini ölçer. Yani bu testler klasik “ehliyet sınavı” gibi değildir; daha çok sürücünün zihinsel, bilişsel ve psikomotor özelliklerini ortaya çıkaran bilimsel ölçümlerden oluşur.

Trafikte karşılaştığımız birçok kazanın sebebi; yol bilgisi eksikliğinden değil, yanlış karar verme, dikkat dağınıklığı, öfke kontrolü zayıflığı ve refleks gecikmesi gibi insana bağlı faktörlerdir. Psikoteknik sistemleri işte bu faktörleri görünür hale getirmek için geliştirilmiştir.

1. Dikkat ve Konsantrasyon

Sürücünün uzun süre trafikte kaldığında dikkatini ne kadar toplayabildiği ve bunu sürdürebildiği ölçülür. Yorgunluk, uykusuzluk veya stres durumunda dikkat çabuk dağılabilir. Test, sürücünün dikkatini çeken ve dağıtan uyaranlara verdiği tepkileri inceler.

2. Algı ve Refleks Hızı

Trafikte saniyeler hatta saliseler hayat kurtarır. Işığın değişmesi, aniden önüne çıkan araç, yaya veya engel gibi durumlarda sürücünün bu tehlikeyi ne kadar hızlı fark ettiği ve ne kadar hızlı tepki verdiği ölçülür. Sistem sürücünün reaksiyon süresini milisaniye düzeyinde kaydeder.

3. El-Göz-Ayak Koordinasyonu

Araç kullanmak eşzamanlı bir eylemdir. Göz yola bakarken eller direksiyonu tutar, ayaklar pedala basar, sürücü aynı anda ayna kontrolü yapar. İşte bu eşgüdümün düzeyi psikoteknik testlerinde ölçülür. Koordinasyonu zayıf olan sürücüler ani durumlarda aracı kontrol etmekte zorlanabilir.

4. Karar Verme ve Muhakeme Yeteneği

Bazı testlerde sürücüye birden fazla seçenek sunulur ve doğru olanı hızlıca seçmesi beklenir. Bu sayede kişinin doğru kararı kısa sürede verebilme yeteneği ölçülür. Trafikte yanlış karar vermek; hatalı sollama, geç fren, riskli şerit değişimi gibi sonuçlara yol açabilir.

5. Hız ve Mesafe Algısı

Güvenli sürüşte en önemli konulardan biri de araçlar arası mesafeyi doğru ayarlayabilmektir. Psikoteknik sistem, sürücünün hızını ve karşısındaki nesnenin yaklaşma hızını ne kadar doğru tahmin ettiğini test eder. Bu, özellikle şehir içi servis ve toplu taşıma sürücülerinde çok önemlidir.

6. Stres ve Duygusal Kontrol

Trafik herkes için aynı derecede kolay değildir. Bazı kişiler kalabalık, sıkışık veya baskı altında araç kullanırken duygusal tepkiler verebilir. Psikoteknik, sürücünün bu tip durumlarda sakin kalıp kalamadığını ortaya koyar. Öfke kontrolü zayıf sürücüler kazaya daha yatkındır.

7. Risk Alma Eğilimi

Trafikte sürekli olarak risk içeren kararlar verilir. Kimi sürücüler gereksiz yere hızlı gider, sollama mesafesini doğru ayarlamaz veya kuralları esnetir. Psikoteknik testleri sürücünün bu tarz gereksiz risk alıp almadığını gösterir. Özellikle ticari sürücülerde bu ölçüm hayati önem taşır.

8. Psikomotor Yetenekler

Psikomotor; beynin verdiği komutla vücudun onu ne kadar hızlı ve doğru uyguladığını ifade eder. Yani “gördüm → beynim yorumladı → ayağım frene bastı” zincirinin hızı ve doğruluğu ölçülür. Yaş, yorgunluk veya sağlık durumu bozulmuş sürücülerde psikomotor kapasite düşebilir.

9. Çoklu Görev (Multitasking) Becerisi

Sürücü aynı anda şerit takibi, hız kontrolü, sinyal, ayna ve yol takibi yapmak zorundadır. Psikoteknik testleri, sürücünün bu çoklu görevleri aynı anda yapıp yapamadığını ortaya koyar. Bu beceri özellikle şehir içi ve yolcu taşımacılığında önemlidir.

Sonuç olarak psikoteknik; “sürücü aracı kullanabiliyor mu?” sorusundan ziyade “sürücü aracı güvenli, bilinçli ve sürdürülebilir biçimde kullanabiliyor mu?” sorusuna yanıt verir. Bursa Ekmen Psikoteknik olarak tüm bu ölçümleri Sağlık Bakanlığı onaylı sistemlerle yapıyor ve aynı gün içinde raporlayabiliyoruz.

Detaylı bilgi ve randevu için: 0505 466 16 72